![بهترین نگهدارنده مواد غذایی در صنایع غذایی]()
نگه‌دارنده‌ها نقش مهمی در صنایع غذایی و تولید محصولات در این صنایع دارند. این مواد می‌توانند به‌طور طبیعی طول عمر مواد غذایی را بالا برده و آن‌ها را از فساد و خرابی حفظ کنند. نگهدارنده مواد غذایی به‌طورکلی به دو دسته نگهدارنده طبیعی و مصنوعی تقسیم‌بندی می‌شود. رایج‌ترین نگه‌دارنده‌های طبیعی شکر و نمک هستند که برای تولید انواع مربا، کنسرو و غذاهای آماده مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع دیگر نگهدارنده، شامل نگهدارنده شیمیایی و مصنوعی هستند.
نگهدارنده شیمیایی مواد غذایی
نگهدارنده شیمیایی مواد غذایی، شامل موارد زیر است:
- بنزوات ها
- نیتریت‌ها
- سولفیت‌ها
- سوربات ها
نگهدارنده شیمیایی برخلاف نگه‌دارنده‌های طبیعی باعث نگهداری و عمر بیشتر مواد غذایی می‌شود. برخی از این نگه‌دارنده‌ها برای انسان مضر هستند و ممکن است برای سلامت انسان عوارضی به دنبال داشته باشد.
مطالعه کنید: کاراگینان چیست
نگهدارنده مصنوعی مواد غذایی
در این میان نگهدارنده مصنوعی نیز مورد استفاده صنایع غذایی قرار می‌گیرند. نگهدارنده مصنوعی به دو دسته آنتی‌اکسیدان و آنتی میکروبیال تقسیم می‌شوند. نگهدارنده مصنوعی مواد غذایی رشد باکتری و تغییر طعم و مزه مواد غذایی را کنترل می‌کند. این نوع ماده نگهدارنده به انواع مواد غذایی اضافه‌شده و یا بر روی آن اسپری می‌شود. نگهدارنده مصنوعی مواد غذایی به سه دسته تقسیم می‌شود:
- نگهدارنده ضد میکروبی: این دسته شامل بنزوآت، سدیم بنزوآت، سوربات و نیتریت و انواع مختلف آن‌ها است.
- آنتی‌اکسیدان‌ها: سولفیت‌ها، ویتامین E، ویتامین C و هیدروکسی تولوئن بوتیله شده (BHT) در این دسته قرار می‌گیرند.
- عامل کیلیت کننده: دی سدیم اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA)، پلی فسفات‌ها، سیتریک اسید در این دسته قرار می‌گیرند.
بیشتر بخوانید: بهترین مایه ماست
![بهترین نگهدارنده مواد غذایی در صنایع غذایی]()
بهترین نگهدارنده طبیعی مواد غذایی
امروزه همه مواد غذایی تولید و فرآوری شده ماده نگهدارنده دارند. میزان و نحوه استفاده از این مواد توسط سازمان غذا و دارو کنترل می‌شود و هر ماده جدیدی که مورداستفاده قرار می‌گیرد باید با تائید و اجازه این سازمان باشد. مواد نگهدارنده طبیعی و مصنوعی برای جلوگیری از فاسدشدن سریع مواد غذایی کاربرد دارندو مواد غذایی را در برابر کپک، مخمر، سم بوتولیسم و سایر ارگانیسم‌هایی که باعث مسمومیت غذایی می‌شوند محافظت می‌کنند. در گذشته نمک زدن به گوشت و اضافه کردن شکر و نمک از اصلی‌ترین روش‌های نگهداری مواد غذایی بود. امروزه نگهدارنده های طبیعی فراوانی برای مواد غذایی تولیدشده‌اند که در برابر نگهدارنده های مصنوعی و شیمیایی مزایا و معایبی دارند.
بهترین نگهدارنده طبیعی مواد غذایی از محصولات ارگانیک به دست می‌آیند. درواقع ترکیبات داخل مواد غذایی ازجمله شیر برای نگهداری از آن‌ها استخراج‌شده و طی فرایندی به نگهدارنده تبدیل می‌شوند. بسیاری از نگهدارنده طبیعی مثل اسیدسیتریک، سرکه، عسل و ... از گذشته تا به امروز مورداستفاده قرار می‌گیرند. نگهدارنده طبیعی از مواد آلی و طبیعی مثل جلبک، قارچ، حیوانات و گیاهان نیز به دست می‌آید. علاوه بر نمک و شکر، بهترین نگهدارنده مواد غذایی که به‌صورت طبیعی به دست می‌آیند شامل موارد زیر است:
- عصاره‌های گیاهی
- کیتوزان
- باکتریوسین ها
- پیتیدهای فعال زیستی
- روغن‌ها
مزایای استفاده از نگهدارنده های طبیعی
یکی از اصلی ترین فواید استفاده از نگهدارنده طبیعی، کنترل رشد باکتری‌ها و بیماری بوتولیسم است. بوتولیسم یک نوع بیماری است که توسط سم ایجادشده و زندگی انسان را تهدید می‌کند. ازآنجایی‌که این مواد از گیاهان به دست می‌آیند ضررهای کمتری برای بدن انسان دارند. تقویت و غنی‌سازی غذاها و کاهش ضایعات مواد غذایی از دیگر فواید نگهدارنده های طبیعی هستند.
بیشتر بخوانید: لسیتین چیست و انواع آن کدام است؟
بهترین نگهدارنده طبیعی لبنیات
شیر و محصولات لبنی یکی از مواد غذایی ارزشمند در سراسر جهان می باشند. این ماده غذایی و محصولات آن بخش بزرگی از تغذیه جهانی را تشکیل داده و نگهداری از آن تا زمان رسیدن به دست مصرف‌کننده از اهمیت بالایی برخوردار است. مواد نگه دارنده متعددی برای لبنیات مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از این مواد نگهدارنده طبیعی هستند و مورد استقبال زیاد تولیدکنندگان قرارگرفته‌اند. در ادامه با برخی از بهترین نگهدارنده طبیعی لبنیات آشنا می‌شویم:
ناتامایسین 50 درصد لاکتوز
یکی از بهترین نگهدارنده های مواد غذایی در صنعت لبنیات ناتامایسین است؛ یک نگهدارنده طبیعی مقرون‌به‌صرفه که مانع از کپک زدن و فعالیت مخمرها در صنایع لبنی می‌شود. این ماده نگهدارنده در تولید مواد لبنی مانند ماست، پنیر و پنیر خامه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نگهدارنده در مقایسه با نگهدارنده های مصنوعی و شیمیایی هیچ فعالیتی در برابر رشد باکتری‌ها ندارد.برای خرید نگهدارنده شیر بر روی لینک کلیک نمائید.
![بهترین نگهدارنده طبیعی]()
دکستروز پرورشی
دکستروز پرورشی یا کشت شده یک نگهدارنده طبیعی برای لبنیات است که کیفیت محصولات را بالا برده و ماندگاری بیشتری به محصولات می‌دهد. دکستروز از رشد باکتری اسید لاکتیک نامطلوب، مخمرها و کپک‌ها، لیستریا و سایر میکروارگانیسم‌ها جلوگیری می‌کند. موارد استفاده از این نگهدارنده طبیعی شامل خامه‌ترش، پنیر، پنیر دلمه و ... است.
پلی زین
پلی زین یک نگهدارنده طبیعی مواد غذایی و لبنیات است که فعالیت ضد میکروبی بالایی دارد و مانع از رشد باکتری‌های گرم مثبت می‌شود. این ماده نگهدارنده برای انواع مواد لبنی ازجمله پنیر موزارلا، پنیر خامه‌ای، پنیر فتا، خامه، ماست، خامه‌ترش و ... مورداستفاده قرار می‌گیرد.
بهترین نگهدارنده ضد کپک در صنایع غذایی
نان، کیک، کلوچه و دیگر مواد غذایی پخته‌شده با درصد رطوبت بالا بسیار مستعد کپک زدن هستند. امروزه در صنعت نانوایی بهترین نگهدارنده ضد کپک طبیعی و مصنوعی مورداستفاده قرار می‌گیرد تا نان در سلامت کامل به دست مصرف‌کننده برسد. نگهدارنده های کپک نوعی از نگهدارنده ها هستند که به مواد غذایی اضافه‌شده و مانع از کپک زدن آن‌ها می‌شوند.
نگهدارنده ضد کپک طبیعی که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل: سرکه، کنسانتره خمیر کشمش، نشاسته، روغن رزماری، آب‌پنیر و آرد تخمیر شده هستند.
خوب است بدانید میزان استفاده از نگهدارنده های ضد کپک دستورالعمل‌های خاص خود را دارد. درصورتی‌که این نگهدارنده ها به مقدار مشخص‌شده استفاده شوند در طعم مواد غذایی تأثیری ندارند.
بیشتر بخوانید: تفاوت قرص پنیر و مایه پنیر
![بهترین نگهدارنده ضد کپک]()
سخن پایانی
بهترین نگهدارنده مواد غذایی باید متناسب با نوع ماده و نحوه نگهداری آن انتخاب شود. مواد نگهدارنده نقش مهمی در سلامت انسان و رشد و پیشرفت صنایع غذایی داشته‌اند درعین حال استفاده بیش‌ازحد از این مواد می‌تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد. با ساخت مواد نگهدارنده طبیعی تا حد زیادی می‌توان مضرات نگهدارنده شیمیایی و مصنوعی را کاهش داد.